Biohacking

Co to Kordyceps i dlaczego pomaga na zdrowie?
5 minut

Kordyceps, czyli maczużnik to grzyb, który zyskał miano adaptogenu i zdobywa coraz większą popularność jako suplement diety. Maczużnik chiński za swoje prozdrowotne właściwości ceniony był już w starożytnych Chinach i Tybecie. Maczużnik bojowy zaś (łac. Cordyceps militaris), bo o nim będzie tu mowa, to możliwy do wyhodowania w warunkach laboratoryjnych kuzyn odmiany chińskiej. Tak samo bogaty w minerały, witaminy i beta glukan grzyb, który korzystnie zadziała przede wszystkim na mózg, ale także na odporność. Badania naukowe na temat kordycepsu potwierdzają, że zasługuje on na miano Super Grzyba. Jeśli chcecie dowiedzieć się dlaczego, zachęcamy do lektury.

Na co Kordyceps? Na energię do działania!

Maczużnik bojowy, wykazuje szereg korzystnych dla zdrowia właściwości. Dzieje się tak dlatego, że w skład jego zawartości odżywczych wchodzi ogrom przydatnych dla nas składników. Aby dokładnie zrozumieć, dlaczego maczużnik tak dobrze wpływa na nasz organizm, trzeba rozłożyć go na czynniki pierwsze. Tajemniczo brzmiące nazwy jego składników, jak kordycepina, kwas GABA, D-mannitol, ksantofile, statyny, czy związki fenolowe po lekturze tego artykułu będą dla Was oczywiste. Świetnie też odpowiedzą na pytanie, czy kordyceps pomaga na zwiększenie efektywności pracy mózgu i skupienie.


Kordycepina, czyli jeden z podstawowych składników kordycepsu bojowego działa wzmacniająco na układ odpornościowy. Jest substancją, która pomoże nam w walce z wirusami, stanem zapalnym, ale zadziała również bardzo korzystnie na nasz poziom energii i wydolność. Kordycepina, zawarta w maczużniku bojowym, może być pośrednim prekursorem ATP, podstawowego nośnika energii w organizmie.* Jeśli potrzebujecie dodatkowego boostu, aby lepiej się koncentrować i pracować wydajniej, kordycepina może być odpowiedzią.


Maczużnik bojowy dzięki kordycepinie wykazuje również działanie neuroprotekcyjne. Eksperymenty przeprowadzone na myszach wykazały, że kordycepina hamuje aktywność niektórych enzymów, fosforylację kinaz białkowych aktywowanych przez mitogeny oraz obniża poziomy mediatorów zapalnych (MAPKs). Wiemy, brzmi nader skomplikowanie, ale to co nas interesuje to, że wyniki te potwierdziły neuroprotekcyjne działanie kordycepiny i ekstraktów z kordycepsu bojowego. Oznaczają tym samym nowe możliwości dalszego wykorzystania kordycepsu w terapii chorób neurodegeneracyjnych*, jak Alzheimer czy Parkinson. Lepsza pamięć, szybkie kojarzenie faktów i niezawodne łączenie kropek? kordyceps śpieszy z pomocą, a to nie koniec jego korzystnego działania na ludzki mózg.

Kordyceps czy pomaga na mózg?

Tajemniczo brzmiące nazwy, jak GABA, czy ksantofile to kolejne składowe maczużnika. Jeśli poszukujecie czegoś, co pozwoli Wam poprawić koncentrację i pozytywnie wpłynie na umiejętności przyswajania wiedzy, to jesteście w dobrym miejscu.


GABA to niebiałkowy kwas aminowy syntetyzowany w ludzkim ciele z kwasu glutaminowego (glutaminianu). GABA jest neuroprzekaźnikiem w ośrodkowym układzie nerwowym i oddziałuje na różne części układu nerwowego, w tym móżdżek, hipokamp, podwzgórze, striatum i rdzeń kręgowy. GABA wpływa na aktywność receptorów GABA-ergicznych podtypu A, B i C. Co to oznacza? Reguluje sen, procesy pamięciowe i uczenia się oraz procesy emocjonalne, takie jak lęk i stres.**


Zawarte w kordycepsie ksantofile, szczególnie luteina i zeaksantyna to związki obecne również ludzkim oku, w części która jest odpowiedzialna za widzenie barwne.*** Oprócz badań nad ochronnym działaniem luteiny i zeaksantyny na struktury oka, wcześniejsze raporty naukowe wykazały, że suplementacja barwnikami karotenoidowymi poprawia funkcje poznawcze, zmniejsza poziom kortyzolu i objawy stresu oraz wywołuje efekty przeciwutleniające. Funkcje poznawcze to  zdolność uczenia się i zapamiętywania, czy koncentracja. Wszystko zaczyna się pięknie układać w całość, prawda?

Kordyceps czy działa przeciwstarzeniowo?

Zawarta w kordycepsie ergotioneina będzie miała nieocenione działanie na ludzki organizm w kwestii regulacji układu nerwowego oraz procesów antyoksydacyjnych.

Ergotioneina to niebiałkowy aminokwas produkowany przez kordyceps, który nie występuje u ssaków. Dlatego właśnie dostarczamy go poprzez dietę.**** Badania pokazały, że u zdrowych ludzi w wieku od 21 do 35 lat suplementacja ergotioneiną wpłynęła korzystnie na zmniejszenie poziomu wskaźników stresu oksydacyjnego. Ergotioneina działa antyoksydacyjnie, pomaga w ochronie struktur komórkowych przed uszkodzeniami i może opóźnić proces starzenia.

Kordyceps czy jest zdrowy?

Oprócz wymienionych powyżej maczużnik bojowy składa się także z:

  • Lowastatyny: to naturalnie występujący związek, który selektywnie blokuje syntezę endogennego cholesterolu. Oznacza to, że lowastatyna obniża poziom “złego cholesterolu” (LDL), a zwiększa poziom “dobrego cholesterolu” (LDL). Może również spowolnić proces miażdżycowy w naczyniach wieńcowych.
  • Związków fenolowych (w tym kwasów fenolowych i flawonoidów), których potencjał jest związany z silnym działaniem przeciwutleniającym oraz zdolnością do ochrony ważnych struktur, takich jak proteiny, enzymy, lipidy czy kwasów nukleinowych przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
  • Witamin i minerałów, takich jak magnez, potas, selen i siarka, które razem wzięte wpływają na zdrowe mięśnie, włosy, paznokcie,  prawidłowe ciśnienie krwi. Poza tym chronią też przed chorobami sercai, dzięki działaniu antyoksydacyjnemu. 

Kordyceps czy jest bezpieczny?

Choć pochodzenie kordycepsu w środowisku naturalnym może budzić pewne kontrowersje to bez obaw. Ten grzyb, wbrew pomysłowi twórców znanego serialu, nie atakuje ludzi. Wręcz przeciwnie, jak mogliście już przeczytać powyżej maczużnik bojowy, ze względu na zawarte w nim fitoskładniki ma nieocenione działanie prozdrowotne.

Jak wszelkie suplementy i składowe diety, wymaga on konsultacji z lekarzem przed zastosowaniem u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Może delikatnie rozrzedzać krew, więc osobom z problemami dotyczącymi krzepliwości krwi również zaleca się wcześniejszą konsultację. Podobnie w przypadku osób przyjmujących leki na obniżenie poziomu glukozy we krwi. Kordyceps mogą  przyjmować dorośli, nie powinien być stosowany przez dzieci przynajmniej do 12 roku życia.

Kordyceps jak brać?

Jest zwykle dostępny w postaci proszku lub kapsułek. Proszek często rozpuszcza się w wodzie, aby utworzyć roztwór, który należy wypić, podczas gdy kapsułki są przeznaczone do spożycia doustnego. Informacje dotyczące dawkowania i sposobu spożycia znajdziecie na ulotce. Zalecana dzienna dawka zazwyczaj nie przekracza 3 g. W niektórych przypadkach kordyceps może działać pobudzająco, dlatego zaleca się jego spożycie rano, aby dodać energii do pracy, nauki i działania na cały dzień.

Do boju kordycepsie!

Cordyceps militaris może być idealnym sprzymierzeńcem wspierającym podczas pracy i nauki, a także treningu. Ten mały grzyb wesprze naszą odporność, uspokoi negatywne emocje związane ze stresem i pozytywnie wpłynie na skupienie oraz pamięć. Jeśli szukacie przyjaciela, który pomoże Wam być bardziej efektywnymi i czerpać z życia pełnymi garściami, to maczużnik bojowy jest doskonałym kandydatem. Ekstrakt tego małego, acz wyjątkowego grzyba na pewno sprawi, że poczujecie się dobrze i będziecie mieli dużo energii do działania. Nie bez powodu zyskał przydomek bojowego.

* Jędrejko, K.J.; Lazur, J.; Muszyńska, B. Cordyceps Militaris: An Overview of Its Chemical Constituents in Relation to Biological Activity. Foods 2021, 10, 2634, doi:10.3390/foods10112634.

** Boonstra E., de Kleijn R., Colzato L.S., Alkemade A., Forstmann B.U., Nieuwenhuis S. Neurotransmitters as Food Supplements: The Effects of GABA on Brain and Behavior. Front. Psychol. 2015;6:1520. doi: 10.3389/fpsyg.2015.01520.

***  Bovier E.R., Hammond B.R. A Randomized Placebo-Controlled Study on the Effects of Lutein and Zeaxanthin on Visual Processing Speed in Young Healthy Subjects. Arch. Biochem. Biophys. 2015;572:54–57. doi: 10.1016/j.abb.2014.11.012.

**** Muszyńska B., Kała K., Rojowski J., Grzywacz A., Opoka W. Composition and Biological Properties of Agaricus bisporus Fruiting Bodies- a Review. Polish J. Food Nutr. Sci. 2017;67:173–181. doi: 10.1515/pjfns-2016-0032

dr hab. n. med. i zdr. inż. Karolina Jakubczyk, Prof. PUM
Jest dydaktykiem, ale przede wszystkim naukowcem. W swojej pracy naukowej zajmuje się badaniem składu fitochemicznego oraz właściwościami antyoksydacyjnych surowców i produktów roślinnych. Jest również autorem wielu publikacji oraz siłą napędową produktów lekko.